Speel om te Winnen, Niet om ‘Niet te Verliezen’

Stop met AI te behandelen als software. Manage het als toptalent.

Opmerking: dit artikel is geschreven door een mens, ikzelf: Thierry Moubax.

Als leider wordt je voortdurend verteld dat AI de toekomst is. Toch ben je misschien, diep van binnen, teleurgesteld. 

Je hebt de presentaties gezien en de budgetten goedgekeurd, maar de resultaten voelen... middelmatig. Je bent niet de enige. Een recent onderzoek van McKinsey toont aan dat 75% van de bedrijven die generatieve AI gebruiken, weinig of totaal geen verandering in hun bedrijfsresultaten zien.

De technologie voelt overhyped, de resultaten zijn vaak middelmatig, en de ROI blijft vaag. Ik ben hier om te zeggen: het probleem is niet de technologie. Het is hoe we die managen. We zijn geconditioneerd om AI te zien als de volgende generatie software; een tool die je uitrolt. Dat is een diepe, dure misrekening.

De verkeerde diagnose: je nam een genie aan, maar behandelt het als een rekenmachine.

Stel het je zo voor: je hebt zojuist de meest briljante medewerker ter wereld aangenomen. Dit nieuwe teamlid heeft een IQ van 162 – hoger dan dat van Elon Musk en je kunt hem of haar onmiddellijk transformeren tot een expert op PhD-niveau in elk gewenst vakgebied.

Dit is geen sciencefiction; dit is wat moderne AI vertegenwoordigt.
Net zoals Steve Jobs in 2007 met de iPhone je leven in je broekzak stopte, heeft de lancering van ChatGPT PhD-level experten in je broekzak gestopt.

Het probleem is dat we proberen dit genie aan te sturen als een stuk software, waarbij we foutloze, vastgelegde consistentie verwachten. En wanneer het een fout maakt, wanneer het “hallucineert”, schrijven we zijn potentieel af. Maar zou je je meest briljante strateeg ontslaan na één onvolmaakt idee tijdens een brainstorm? Natuurlijk niet. Je zou hem coachen.

Hoe je je nieuwe, superintelligente medewerker managet

Net als elk briljant brein hebben AI-modellen hun eigenaardigheden en beperkingen. De sleutel tot het ontsluiten van hun waarde ligt niet in het vinden van een perfect model, maar in het begrijpen hoe je het model dat je hebt, moet managen. Zodra je dit begrijpt, kun je hun ongelooflijke kracht benutten.

Denk aan deze veelvoorkomende managementuitdagingen:

• Ze kennen je bedrijf (nog) niet. Je verwacht niet van een nieuwe medewerker dat hij op dag één alle nuances van je bedrijf begrijpt. Voor AI geldt hetzelfde. Je moet het nog steeds inwerken met jouw specifieke data, context en doelstellingen.

• Hun kennis heeft een vervaldatum. Je nieuwe medewerker is een jaar geleden afgestudeerd aan Stanford, MIT of Harvard en heeft sindsdien geen boek meer aangeraakt. De meeste AI-modellen zijn getraind op data die minstens een jaar oud is. Je moet actuele informatie verstrekken om relevante output te krijgen.

• Ze hebben hun eigen vooroordelen. Net als bij een mens wordt de output van een AI gevormd door zijn trainingsdata – zijn ‘opvoeding’, zeg maar. Als je dit begrijpt, kun je het model naar een objectievere analyse sturen.

• Ze blinken uit in creativiteit, niet alleen in rekenwerk. AI is briljant in probabilistische taken, waarbij één probleem veel geldige oplossingen kan hebben (bijv. een marketingstrategie ontwikkelen, productnamen brainstormen). Het is minder geschikt voor deterministische taken waar slechts één correct antwoord is (zoals complexe wiskunde), hoewel het slim genoeg is om code te schrijven om die taken op te lossen.

• Ze vereisen een nieuw soort governance. In tegenstelling tot menselijk talent heeft AI geen geweten. Het kan briljant zijn, maar ook gevaarlijk naïef. Een cruciaal onderdeel van het managen van dit 'talent' is het opzetten van stevige kaders en een 'human-in-the-loop'-systeem voor kritieke beslissingen. Het doel is augmentatie, niet blinde overgave. Zo wordt de kracht van AI veilig en ethisch benut.

Natuurlijk is de juiste technische infrastructuur nodig. Maar de duurste fout is het hoe de strategie (wat en waarom) te laten verlammen. Leiders moeten eerst de winnende koers bepalen; de technologie volgt.
Je voordeel: je wéét al hoe je talent coacht, context geeft en een briljante geest richting strategische doelen stuurt.

De inzet: de grote gelijkmaker is hier

Sceptisch? Een baanbrekende studie van Harvard en Boston Consulting Group toonde aan dat professionals in de onderste helft qua performance beter presteerden dan de toppers zodra zij toegang kregen tot AI.
Lees die zin nog eens.

We zien een grote nivellering van vaardigheden: toegang tot AI—én kunnen ermee werken—weegt zwaarder dan decennia ervaring. Als jouw experts geen AI gebruiken, dreigen ze voorbijgestreefd te worden door minder ervaren concurrenten die dat wel doen. Geen AI adopteren is een paard kiezen in een race tegen sportwagens. Het risico is niet alleen tactisch achterblijven; het is margedruk. Concurrenten die workflows automatiseren met AI opereren al met een lagere kostenbasis. Spelen om “niet te verliezen” is niet alleen traag—het is onrendabel.

Een echo van disruptie: de 1995-test

Stel: het is 1995. Het internet is net gearriveerd. Met alles wat je nu weet—wat zou je doen? Zou je, zoals de meeste bedrijven toen, deze revolutionaire technologie gebruiken om je papieren brochures als PDF online te zetten?

Precies dát deden de meesten: nieuwe technologie op oude processen plakken. Daarom werd Borders verrast door Amazon, ging de Encyclopedia Britannica onderuit door Wikipedia en werd Blockbuster een punchline dankzij Netflix.

Zij speelden om niet te verliezen. Ze vergaten te spelen om te winnen.

Vandaag gaat de AI-revolutie nóg sneller. Anders dan in de dotcom-tijd is de infrastructuur er al. De drempels zijn weg. Een Maasai-krijger in Kenia met een telefoon heeft toegang tot dezelfde versterkte intelligentie als een CEO in een boardroom in Amsterdam.

De vraag is niet óf deze transformatie komt, maar wie haar leidt.

Jouw eerste stap: van defensie naar offensie

Dit is het moment om te switchen van verdedigen naar aanvallen. Het startpunt is géén megainvestering in technologie, maar een perspectiefwissel.
Begrijp: AI is niet het doel op zich, maar het middel om jouw business te optimaliseren—en uiteindelijk te transformeren.

Het begint bij de ruwe, fundamentele capabilities die AI jou en je teams geeft:

• Zoeken met conversational begrip

• Samenvatten & synthetiseren van enorme informatiestromen in seconden

• Herschrijven & personaliseren van elke boodschap voor elk publiek

• Extraheren van cruciale data uit ongestructureerde documenten

• Classificeren & organiseren van informatie automatisch

• Analyseren van complexe data en verborgen inzichten blootleggen

• Genereren van nieuwe ideeën, strategieën en creatieve content on demand

Deze zeven bouwstenen ontsluiten échte businesswaarde. Ze vormen de basis van een nieuw competitief speelboek.

In mijn keynote demystificeer ik deze capabilities en geef ik een strategische roadmap om ze te vertalen naar concrete, high-ROI use cases voor jouw organisatie. We gaan voorbij de hype en maken een praktisch plan waarmee je de transformatie in jouw sector leidt—in plaats van erdoor ingehaald te worden.

Volgende stap: een 30-minuten AI Opportunity Mapping sessie. In deze vertrouwelijke briefing identificeren we de drie meest impactvolle use cases in jouw eigen P&L en leveren we een concreet stappenplan om binnen 90 dagen van theorie naar impact te gaan.