Regels en Ruimte: Waarom Kaders de Creativiteit Juist Vergroten

Creativiteit: Buiten de Lijntjes of Juist Eromheen?

Wie het over creativiteit heeft, denkt al snel aan "outside the box", omdenken of buiten de kaders treden. En wie níét creatief is? Die denken we al snel in hokjes, leeft in een bubbel of blijft keurig binnen de lijntjes. Onze taal verraadt het al: creativiteit en vrijheid lijken onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Maar wat als het juist die vrijheid is die ons belemmert? En wat als het precies de beperkingen zijn die ons bevrijden?

Vrijheid Kan Verlammen

Juist als álles mag, wordt het vaak moeilijker om tot een goed idee te komen. Geen kaders betekent geen richting. Bij Athenas zien we het in de praktijk: het zijn vaak de grenzen van een opdracht, de doelstellingen of beperkingen van tijd en budget die sprekers én organisaties dwingen tot originele oplossingen.

Soms zoeken we naar antwoorden buiten de doos, terwijl we beter in de doos kunnen kijken. En soms zijn we zo gefixeerd op het oplossen van een probleem, dat we vergeten dat het probleem zelf de sleutel kan zijn tot vernieuwing.

Creativiteit Binnen de Kaders: Een Nieuw Perspectief

Stel je voor: hoe zou onderwijs eruitzien zonder roosters? Of zonder docenten? Wat als een vacature geen tekst bevat, of niet door de werkgever geschreven is? En wat als je een vergadering voert zonder te zitten, of die nooit langer dan tien minuten mag duren?

Sommige bedrijven hebben deze ideeën al omarmd. Zo zijn er organisaties die vergaderen in ‘sporthoudingen’ zoals planken of muurzitten, kort, energiek en to-the-point. Rico’s eigen boek verscheen zonder paginanummers, maar met een voortgangsbalk. Zonder copyright, maar mét een ‘right to copy’ inclusief een recensie van zijn moeder én ChatGPT. Want creativiteit zit in de details én in het durven breken met conventies.

Het Probleem als Oplossing

Een treffend voorbeeld: begin 2024 kreeg pakketdienst DPD online veel aandacht toen hun chatbot – op verzoek van een klant, een gedicht schreef waarin het eigen bedrijf stevig werd ‘geroast’. De chatbot overtrad zelfs zijn eigen regels door te vloeken. De beelden gingen viraal. De reactie van DPD? Chatbot offline halen.

Maar wat als DPD dit had omarmd? Een video waarin twee bots ruzie maken over de kwaliteit van DPD. Of een knipoog met een gedicht als officieel statement: "Innovatie is vallen en opstaan." Misschien zelfs een gesprek tussen de CEO en de chatbot op kantoor. De aandacht was er al, de kans om het om te buigen ook.

Bij Athenas geloven we dat humor, zelfspot en kwetsbaarheid essentieel zijn in communicatie. En dat creativiteit vaak zit in het slim gebruiken van wat er al is, zelfs als dat ‘probleem’ heet.

Ruimte Vraagt om Veiligheid

Creatieve ideeën vragen lef. Maar nog belangrijker: ze vragen om psychologische veiligheid. De ruimte voelen om iets geks te zeggen, een domme vraag te stellen of een fout te maken. Amy Edmondson noemt het ‘impressie-management’: mensen houden zich in om niet dom of onbekwaam te lijken. En dat remt innovatie af. Terwijl het juist de durvers zijn, de vragenstellers en de foutenmakers, die voor beweging zorgen.

Creativiteit boeken? Denk aan Rico Bakker

Bij Athenas zien we dagelijks hoe creativiteit organisaties vooruithelpt. Rico Bakker is een van die sprekers die mensen op het verkeerde been zet, aannames doorprikt en zijn publiek uitnodigt om anders te denken. Met humor, concrete voorbeelden en een frisse blik laat hij zien hoe je binnen én buiten de lijntjes tot verrassende inzichten komt.